Przejdź do treści

Ścieżki Mocy

Strona główna » Blog » Czym jest Body-Mind Centering?

Czym jest Body-Mind Centering?

    Body-Mind Centering® (BMC®) to podejście do somatycznej pracy z ciałem, rozwijane od ponad 50 lat, zapoczątkowane przez Bonnie Bainbridge Cohen. Jest ono również określane jako anatomia doświadczeniowa, ucieleśniona filozofia czy praktyka somatyczna.

    Bada relacje między ciałem, umysłem, a ruchem. Opiera się na obszernej wiedzy anatomicznej pogłębionej o aspekty rozwojowe, ewolucyjne, embriologię, fizjologię oraz psychologię. Nie małą jej częścią są również wpływy tradycji filozoficznych dalekiego wschodu oraz rozwój tańca współczesnego w latach 70. Zakłada, że ruch, dźwięk oraz doświadczenie mogą być inicjowane z każdej komórki, tkanki i struktury w ciele.

    Wszystkie układy ciała

    Wiele metod i praktyk somatycznych skupia się na jednym lub kilku systemach w ciele. Na przykład na mięśniach, kościach, powięzi, układzie nerwowym lub procesach fizjologicznych, takich jak oddychanie czy trawienie. W Body-Mind Centering bada się i ucieleśnia wszystkie systemy oraz tkanki. A także etapy rozwoju ewolucyjnego i rozwoju człowieka — od zapłodnienia do momentu, w którym zaczynamy chodzić. W obszernym materiale uwzględnia się również odruchy pierwotne, embriologię, system odpornościowy, wokalizację, poziom komórkowy i subkomórkowy oraz anatomiczne podstawy percepcji.

    Charakterystycznym elementem Body-Mind Centering jest używanie sformułowania „mind” danego systemu, na przykład „mind of the organs”, czyli „umysł organów”. Uważa się, że każdy z nich ma swoją specyficzną jakość ruchu, bycia, dotyku. A nawet wpływ na to jak myślimy i postrzegamy rzeczywistość.

    Organy, na przykład, charakteryzują się objętością, gęstością, odczuciem wypełnienia i masy, ale również płynnością, żywotnością i witalnością, co wynika z ich intensywnego ukrwienia. Organy pełnią również autonomiczne funkcje podtrzymujące życie i są związane z poczuciem
    bycia, ugruntowanej egzystencji oraz zajmowania swojego miejsca i przestrzeni. W kontekście ruchu system ten zapewnia ogromne wsparcie, na przykład dla szkieletu. Istnieją powiązania między poszczególnymi organami a kończynami. Pełni również ważną rolę w balansowaniu układu nerwowego.

    Innym przykładem może być skóra, która ma kilka różnych warstw, tę bezpośrednio stykającą się ze światem, tworzącą ochronę z obumarłych komórek, i głębsze warstwy, bliższe naszego wnętrza. Porowata przepuszczalna membrana unerwiona, ukrwiona, receptywna, regulująca, czująca. Obejmuje nas w całości, konteneruje, podkreślająca nasz kształt. Skóra to nasza fizyczna granica i miejsce spotkania ze światem. Jakie jest moje doświadczenie kiedy ruszam się inicjując ruch z poziomu skóry? Czy zmienia to moje poczucie siebie w świecie? Może otwiera mnie bardziej na przestrzeń, na odczucie muskającego mnie powietrza i ubrań, a może daje poczucie konkretności, nierozlewania się, miękkiego trzymania przestrzeni na wszystko, co się we mnie dzieje?

    Anatomia doświadczeniowa

    Poznanie i doświadczenie każdego układu, organu, kości, a nawet rodzaju płynów ustrojowych i komórek, pozwala zrozumieć ciało i nas samych jako całość. Z wszelkimi zależnościami, wspierającymi się nawzajem połączeniami i bogactwem jakim jesteśmy, a o którym tak łatwo
    zapominamy. Pomaga głębiej zrozumieć odkrywające się każdego dnia, oddychające i płynące przez nas życie. Jego przejaw w każdej komórce osobno i wszystkich razem.

    Body-Mind Centering jako anatomia doświadczeniowa (lub anatomia doświadczalna), skupia się nie tyle na pracy poprzez tkankę w celu poprawy sprawności, korekcji postawy lub leczenia dolegliwości, ile na poznaniu ciała poprzez jego doświadczanie. Jest to edukacja somatyczna, w której uczymy się o anatomii poprzez ruch, dotyk i relacje ze światem. Skupia się na indywidualnym, subiektywnym doświadczeniu, bazując na pewnych wzorcach oraz zasadach poruszania się w proponowanym materiale.

    Eksploracje są oczywiście poparte wiedzą naukową, ale nie koncentrują się na patologiach czy chorobach. Tak jak uczymy się o mięśniach czy szkielecie uprawiając sporty, podobnie możemy poznawać siebie na wielu różnych poziomach. Odkrywamy, jak wszystkie systemy wspierają się wzajemnie, biorąc udział w ruchu i przeżywaniu życia. Często skupiamy się na jakimś organie dopiero wtedy, gdy nas boli, ale co by było, gdybyśmy postrzegali go jako część nas, część naszej tożsamości? Co by było, gdybyśmy nawiązali relację z ciałem, zanim stanie się chore?
    Podczas zajęć Body-Mind Centering wykorzystuje się obrazy z medycznych atlasów anatomicznych, modele anatomiczne i materiały wideo. Służą one jako mapa, która pomaga zrozumieć ciało, ale nie jest podróżą samą w sobie.

    Kto stworzył Body-Mind Centering?

    Bonnie Bainbridge Cohen to wybitna postać w dziedzinie somatyki i pracy z ciałem, pionierka anatomii doświadczeniowej oraz twórczyni podejścia Body-Mind Centering®. Jest założycielką The School for Body-Mind Centering, która ma swoje filie w różnych krajach na świecie.

    Bonnie pochodzi ze Stanów Zjednoczonych. Jest nauczycielką tańca, terapeutką zajęciową, edukatorką oraz badaczką. Pracowała w szpitalach, ośrodkach rehabilitacyjnych, z dorosłymi, dziećmi i niemowlętami, tancerzami i ruchowymi, rozwijając i badając swoje metody przez lata.

    Oprócz studiów akademickich pogłębiała wiedzę na kursach dla terapeutów neurorozwojowych. Studiowała reedukację nerwowo-mięśniową, analizę ruchu Labana i Bartenieff, terapię tańcem oraz terapię czaszkowo-krzyżową. Praktykowała taniec, medytację, jogę oraz sztuki walki.

    Duży wpływ na jej pracę wywarło doświadczenie zachorowania na polio w młodości. Rekonwalescencja i rehabilitacja były jednym z kluczowych czynników, które skierowały ją ku pracy z ciałem i rozwojowi nowego podejścia – Body-Mind Centering. Jej innowacyjna praca zmieniła postrzeganie anatomii, ukazując ją w kontekście żywego, czującego człowieka, ciała jako relacyjnego i doświadczającego, a ruchu jako integralnej części życia i procesu rozwoju. Wpłynęła również na wiele dziedzin związanych z ciałem, takich jak terapia ruchowa, joga, fizjoterapia, psychoterapia, taniec i wiele innych. Jej podejście znajduje zastosowanie w rozmaitych praktykach ruchowych, terapeutycznych, pedagogicznych, artystycznych i rozwojowych.

    Korzenie Body-Mind Centering

    Podejście Body-Mind Centering stworzyło podstawy do współczesnego nurtu somatyki, który dostrzegła głębokie związki między ruchem, rozwojem fizjologicznym i emocjonalnym a procesami poznawczymi. Na początku swojej kariery Bonnie Bainbridge Cohen pracowała jako
    terapeutka zajęciowa, zajmując się dziećmi z zaburzeniami rozwojowymi. Zainspirowana swoimi obserwacjami zaczęła zgłębiać anatomię i fizjologię z perspektywy doświadczalnej, zamiast wyłącznie teoretycznej. W jej badaniach kluczowe miejsce zajęły praca z odruchami niemowlęcymi,
    rozwój ruchowy oraz ucieleśniona anatomia — czyli badanie struktur ciała poprzez ich bezpośrednie odczuwanie.

    Rozwój Body-Mind Centering był wynikiem interdyscyplinarnych badań i współpracy Cohen z ekspertami z różnych dziedzin. Badaczka czerpała z m.in. z psychologii rozwojowej. Na przykład z prac Jeana Piageta na temat rozwoju poznawczego dzieci, które wpłynęły na zrozumienie etapów rozwoju ruchowego i ich związku z procesami poznawczymi. Teoria psychospołecznego rozwoju Erika Eriksona zainspirowała Cohen do zgłębiania, jak wczesne doświadczenia emocjonalne i relacyjne kształtują ciało i ruch. A teorie Margaret Mahler o separacji i
    indywidualizacji (procesie rozwijania tożsamości) dostarczyły inspiracji do pracy nad relacjami między ciałem a świadomością w rozwoju jednostki.

    Korzenie Body-Mind Centering to również aktywność Cohen w środowisku tanecznym i performatywnym. Współpraca z Nancy Stark Smith (pionierką improwizacji kontaktowej), czy Irmgard Bartenieff (teoretyczką tańca, choreografką, współtwórczynią Laban Bartenieff Movement System). A także czerpanie z innych metod somatycznych, w tym techniki Alexandra, metody Feldenkraisa czy rolfingu.

    W latach 60. Cohen mieszkała przez pewien czas w Japonii studiując wschodnie praktyki medytacji, zen, jogę i sztuki walki. Rozwijała wrażliwość na odczuwanie subtelnie zmieniających się w ciele energii. Tam również sięgają początki jej badań nad połączeniem między ciałem a
    świadomością. Uważność, medytacja i zgłębianie natury umysłu stało się jednym z fundamentów Body-Mind Centering.

    Struktura edukacyjna w Body-Mind Centering

    Podejście Body-Mind Centering® (BMC®) zdobyło międzynarodowe uznanie. Obecnie programy i serie immersyjne BMC® są oferowane przez licencjonowane organizacje w 16 krajach na pięciu kontynentach: Europie, Ameryce Północnej, Ameryce Południowej, Australii i Azji.
    Dzięki temu osoby zainteresowane tą metodą mają możliwość nauki w różnych częściach świata. Absolwenci programów BMC® są obecni w 35 krajach, co świadczy o globalnym zasięgu i wpływie tej metody.

    Program certykacyjny: Somatic Movement Educator (SME)
    Program ten składa się z 12 modułów, z czego 11 dotyczy nauki o poszczególnych systemach, takich jak: układ szkieletowy, organy, mięśnie, tkanka łączna i powięź, układ nerwowy, układ endokrynny, płyny.
    Oraz aspektów rozwojowych ruchu, takich jak: odruchy pierwotne, reakcje równowagi, reakcje prostujące, ontogeneza, podstawowe wzorce neurokomórkowe, zmysły i percepcja.

    W programie można uczestniczyć w poszczególnych modułach bez zobowiązania się do ukończenia całego kursu. Jednak dopiero ukończenie wszystkich modułów i zdobycie certyfikatu uprawnia do korzystania z nazwy Body-Mind Centering®. SME jest organizowany w cyklach trwających około dwóch lat, choć nie istnieje sztywna rama czasowa na ukończenie wszystkich modułów — może to zająć nawet 10 lat.

    Program certykacyjny: BMC® Practitioner (praktyk/praktyczka)
    Jest to kolejny etap edukacji, możliwy do rozpoczęcia po ukończeniu SME. Program trwa około 3–4 lat i obejmuje podobną liczbę modułów.

    Program certyfikacyjny: BMC® Teacher (nauczyciel/nauczycielka)
    Jest to najbardziej zaawansowany etap szkolenia, po którym można uczyć lub prowadzić certyfikowane programy edukacyjne w ramach Body-Mind Centering®.

    Autorka artykułu:
    Nieszka Bogusławska

    Psychoterapeutka somatyczna w nurcie Bodynamic® w trakcie szkolenia. Terapeutka traumy porodowej.
    Studentka School for Body-Mind Centering® , w trakcie programów certykujących Somatic Movement Educator i Practitioner.
    Założycielka Fundacji Nurt, tancerka, artystka, edukatorka.

     

    Z Body-Mind Centering można zapoznać się poprzez poniższą książkę,
    napisaną przez jedną z pierwszych uczennic Bonnie Bainbridge Cohen:


    MĄDROŚĆ PORUSZAJĄCEGO SIĘ CIAŁA
    Wprowadzenie do Body-Mind Centering

    Linda Hartley

    Autorka prezentuje zasady i kluczowe elementy BMC zabierając czytelników w podróż po ich własnym ciele. Wprowadza w stany świadomości poszczególnych organów i układów organizmu. Zaproponowane tu ćwiczenia zapraszają do odkrywania i integrowania wielowymiarowych aspektów własnego ciała.
    Przejdź do książki >

     

    Strona wykorzystuje pliki cookies własne w celu prawidłowego działania jej wszystkich funkcji oraz pliki cookies podmiotów trzecich w celu korzystania z zewnętrznych narzędzi analitycznych, marketingowych i społecznościowych. Zobacz więcej
    Akceptuję
    Skip to content